Sprawy rodzinne i rozwody

Rozwody w Polsce są coraz częściej spotykanym zjawiskiem. Obecnie niemal już co trzecia para decyduje się na rozwiązanie swojego małżeństwa przez rozwód. Sprawy rozwodowe mogą być bardzo skomplikowane i wiązać się z ogromną ilością stresu.

Sąd orzeka bowiem nie tylko o samym zakończeniu związku małżeńskiego i o tym, które z małżonków ponosi winę za jego rozpad, lecz także o alimentach, władzy rodzicielskiej nad wspólnymi, małoletnimi dziećmi, kontaktach z dziećmi, a nawet o podziale majątku wspólnego małżonków.

Co można zrobić, aby sprawa rozwodowa zakończyła się pomyślnie? Od czego zacząć rozwód? Na pewno warto skorzystać z pomocy adwokata, który podpowie jak przeprowadzić rozwód, będzie obecny na każdym jego etapie, a także znajdzie argumenty na poparcie stanowiska reprezentowanej przez niego strony.

Pozew o rozwód

Jak napisać pozew o rozwód? Wszystko zależy od sytuacji życiowej małżonków. Jeżeli małżonkowie nie mają wspólnych, małoletnich dzieci, wspólnego majątku – lub też zawarli porozumienie w zakresie władzy rodzicielskiej, kontaktów z dzieckiem, alimentów oraz podziału dorobku – a także rezygnują z orzekania o winie – pozew rozwodowy może mieć bardzo prostą konstrukcję.

Wystarczy bowiem wykazać, że pomiędzy małżonkami wystąpił trwały i zupełny rozkład pożycia, czyli innymi słowy definitywnemu zerwaniu uległy więź emocjonalna, fizyczna i ekonomiczna.

W pozostałych przypadkach pozew o rozwód musi zawierać dokładny opis sytuacji życiowej i majątkowej stron, wyliczenie wydatków związanych z utrzymaniem własnym i dzieci oraz okoliczności przemawiające za winą drugiego małżonka za rozkład pożycia. Każde z zawartych w pozwie o rozwód twierdzeń musi być poparte odpowiednim dowodem.

Poniżej znajdziecie Państwo kilka wskazówek jak napisać pozew rozwodowy:

1. Należy oznaczyć odpowiedni sąd – zwykle jest to sąd okręgowy właściwy dla ostatniego, wspólnego miejsca zamieszkania małżonków,
2. Następnie wskazać należy dokładne dane stron, m.in. adres zamieszkania i PESEL,
3. Niezbędne jest również określenie czego strona się domaga – rozwiązania małżeństwa stron przez rozwód bez orzekania o winie, z wyłącznej winy jednej ze stron lub z winy obu stron, zasądzenia alimentów dla wspólnych, małoletnich dzieci stron i rozwiedzionego małżonka, pozbawienia lub ograniczenia władzy rodzicielskiej jednej ze stron, ustalenia kontaktów rozwiedzionego małżonka ze wspólnymi, małoletnimi dziećmi stron, ustalenia sposobu korzystania ze wspólnego mieszkania, ewentualnie dokonania podziału majątku wspólnego stron,
4. Należy zgłosić wnioski dowodowe – o przeprowadzenie dowodu z fotografii, faktur, rachunków, nagrań audio i video, przesłuchania świadków itp.,
5. Uzasadnienie pozwu powinno zawierać opis wszystkich okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy,
6. Niezbędne jest załączenie do pozwu aktu małżeństwa, aktów urodzenia dzieci, a także dowodu uiszczenia opłaty od pozwu (600 zł oraz dodatkowo 300 zł lub 1000 zł, jeżeli pozew obejmuje również wniosek o podział majątku wspólnego – w zależności od tego, czy pomiędzy małżonkami jest zgoda co do sposobu podziału, czy też nie). Jeżeli powód znajduje się w trudnej sytuacji majątkowej, może wnioskować o zwolnienie go od kosztów sądowych – wówczas do pozwu należy załączyć oświadczenie o stanie rodzinnym i majątkowym.
7. Trzeba pamiętać o tym, aby załączyć również odpis pozwu ze wszystkimi załącznikami dla drugiego małżonka, który będzie mu doręczony przez sąd.

Separacja

Jeżeli małżonkowie nie podjęli jeszcze decyzji o definitywnym rozstaniu, separacja jest sposobem na uregulowanie ich spraw.

Chodzi tutaj oczywiście nie o separację faktyczną, która nie wywołuje żadnych skutków prawnych, lecz o separację formalną, o której orzeka sąd. Jaka jest różnica między separacją a rozwodem?

Aby orzec separację, rozkład pożycia małżeńskiego musi być zupełny, jednak nie może nosić znamienia trwałości. O separację można ubiegać się na dwa sposoby – składając pozew o separację lub wniosek o separację. Jeżeli małżonkowie nie mają wspólnych, małoletnich dzieci, mogą złożyć zgodny wniosek o orzeczenie separacji.

Postępowanie będzie odbywać się wówczas w trybie nieprocesowym, a sąd nie będzie orzekać o winie za rozkład pożycia małżeńskiego.

Jeżeli jednak tylko jeden z małżonków żąda separacji lub gdy oboje chcą separacji, lecz małżonkowie mają wspólne, małoletnie dzieci, należy wówczas wnieść pozew o separację. Postępowanie toczyć się będzie wtedy w trybie procesowym.

Treść pozwu lub wniosku o separację będzie podobna jak w przypadku pozwu o rozwód. Trzeba pamiętać o uiszczeniu odpowiedniej opłaty – 100 zł w przypadku wniosku o separację lub 600 zł, jeżeli wnoszony jest pozew o separację.

Rozwód bez orzekania o winie

Rozwód bez orzekania o winie z pewnością pozwala stronom zaoszczędzić dużo czasu i negatywnych emocji. Sąd nie będzie bowiem badał dlaczego doszło do trwałego i zupełnego rozkładu pożycia stron, a jedynie czy do takiego rozkładu rzeczywiście doszło.

Pozew o rozwód bez orzekania o winie powinien więc zawierać twierdzenia i dowody świadczące o tym, że małżeństwa nie da się już uratować.

Jeżeli małżonkowie nie posiadają wspólnych, małoletnich dzieci, rozwód bez orzekania o winie może odbyć się bez udziału jakichkolwiek świadków i jest możliwe jego zakończenie już na pierwszym terminie sprawy.

Należy pamiętać, że wniesienie pozwu o rozwód bez orzekania o winie nie oznacza, że w toku postępowania nie będzie możliwa zmiana stanowiska w tym zakresie. Trzeba także pamiętać o tym, że brak orzeczenia o wyłącznej winie drugiego z małżonków niesie za sobą konsekwencje w sferze żądania alimentów na rozwiedzionego małżonka.

Rozwód z orzekaniem o winie

Rozwód z orzekaniem o winie wymaga znacznie bardziej zaawansowanego postępowania dowodowego. Ze względu na to, że najczęściej w rozwodzie z orzeczeniem o winie, przeprowadzane są dowody z przesłuchania świadków, sprawa rozwodowa może trwać nawet kilka lat.

Przygotowując się do rozwodu z orzekaniem o winie, warto gromadzić dowody z różnych źródeł – mogą to być nagrania, fotografie, wiadomości SMS lub z komunikatorów internetowych, raporty detektywistyczne.

Uzyskanie wyroku, w którym sąd stwierdza, że winę ponosi wyłącznie jeden z małżonków, znacznie ułatwia uzyskanie od niego alimentów.

Podział majątku po rozwodzie

Dokonanie podziału majątku przy rozwodzie jest fakultatywne. Sąd orzeknie o podziale majątku tylko w sytuacji, gdy dokonanie tego podziału nie spowoduje nadmiernej zwłoki w postępowaniu o rozwód.

Jeżeli więc między stronami nie ma zgody co do sposobu podziału wspólnego majątku lub też można się spodziewać, że dokonanie podziału będzie wiązać się z długotrwałym postępowaniem dowodowym, trzeba będzie podział przeprowadzić w odrębnym postępowaniu.

Podział majątku po rozwodzie odbywa się w trybie nieprocesowym, na wniosek jednego z małżonków.

We wniosku należy wskazać wszystkie elementy wchodzące w skład majątku wspólnego małżonków oraz ich orientacyjną wartość, a także załączyć stosowne dokumenty potwierdzające własność małżonków.

Alimenty

W związku z orzeczeniem rozwodu sąd obligatoryjnie zasądzi alimenty na wspólne dzieci stron, a fakultatywnie – na rzecz rozwiedzionego małżonka, który nie jest wyłącznie winny rozkładu pożycia małżeńskiego.

Alimenty na dziecko sąd orzeknie w oparciu o usprawiedliwione potrzeby dziecka i możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego, mając jednocześnie na względzie zasadę równej stopy życiowej rodziny. Orzeczenie alimentów dla małżonka po rozwodzie obwarowane jest dodatkowymi rygorami.

Jeżeli jednemu z małżonków nie przypisano wyłącznej winy za rozwód, to druga strona może domagać się alimentów tylko w sytuacji, gdy znalazła się w niedostatku.

W przypadku rozwodu bez orzekania o winie, obowiązek alimentacyjny jest także ograniczony w czasie – będzie trwał przez okres pięciu lat od dnia uprawomocnienia się orzeczenia o rozwód.

W przypadku, gdy jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia małżeńskiego, to małżonek niewinny może żądać alimentów, gdy istotnemu pogorszeniu uległa jego sytuacja materialna.

W każdym przypadku obowiązek alimentacyjny wygasa, gdy małżonek rozwiedziony zawrze nowy związek małżeński. Małżonek może żądać, aby obowiązek alimentacyjny został orzeczony już w wyroku rozwodowym, jak również może wnieść pozew o alimenty w późniejszym okresie.

Dokumenty rozwodowe

Do pozwu o rozwód muszą być załączone odpowiednie dokumenty. Obowiązkowo załączyć trzeba odpis aktu małżeństwa, a w przypadku posiadania wspólnych, małoletnich dzieci – odpisy aktów urodzenia.

Inne dokumenty do rozwodu są załączane fakultatywnie. Mogą to być papiery potwierdzające wysokość wydatków ponoszonych w związku z utrzymaniem dzieci, dowody na winę małżonka itp.

Trzeba pamiętać o tym, aby dokumenty do rozwodu były załączone także do odpisu pozwu, który sąd doręczy drugiej stronie.

Koszt rozwodu

Częstym czynnikiem, który powstrzymuje stronę przed wniesieniem pozwu o rozwód, jest obawa przed tym, że rozwód może dużo kosztować. Ile kosztuje rozwód? Podstawowy koszt rozwodu to stała opłata od pozwu wynosząca 600 zł.

Jeżeli chcemy, aby w toku sprawy o rozwód sąd orzekł również o podziale majątku, należy wnieść dodatkowo 300 zł – jeżeli małżonkowie opracowali zgodny plan podziału lub 1000 zł – jeżeli nie ma porozumienia w tym zakresie.

Koszty generować może również samo postępowanie dowodowe – np. dowód z opinii biegłych.

Jeżeli w pozwie nie zostanie zawarty wniosek o zabezpieczenie i strona złoży go w toku procesu, należy także uiścić opłatę od tego wniosku – 40 zł w przypadku wniosku o zabezpieczenie niemajątkowe lub 100 zł – w przypadku wniosku o zabezpieczenie majątkowe.

Trudno zatem ocenić definitywnie ile kosztuje sprawa rozwodowa. Osoby, które mają trudną sytuację majątkową, mogą ubiegać się o zwolnienie od kosztów sądowych. W pozwie o rozwód należy wówczas zawrzeć wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych i załączyć wypełniony formularz oświadczenia o stanie rodzinnym i majątkowym.

Koszt rozwodu to także wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika. Adwokat od rozwodów służy radą na każdym etapie postępowania, dobiera odpowiednie dowody i pomaga forsować racje reprezentowanej przez niego strony przed sądem.

Nasz zespół prawników posiada duże doświadczenie w sprawach o rozwód, również tych najbardziej skomplikowanych.