Art. 158 kodeksu karnego (pobicie i bójka) – jaka jest kara?

Pobicie drugiej osoby oraz udział w bójce to przestępstwa ścigane z przepisów kodeksu karnego, dokładnie z art. 158 k.k. Liczba tego typu przestępstw znacząco maleje od wielu lat, jednak nadal do nich dochodzi. Warto więc wiedzieć, co grozi za pobicie lub udział w bójce i jak formalnie wygląda cała ścieżka prawna w tym zakresie. Więcej dowiesz się z naszego artykułu.

Co oznacza art. 158 k.k.?

Artykuł 158 kodeksu karnego jest to przepis, który sankcjonuje (karze) przestępne zachowanie sprawcy. Czyn z art. 158 k.k. może zostać zakwalifikowany pod trzema różnymi postaciami i jest uzależniony od wystąpienia konkretnego skutku.

Artykuł 158 k.k. obejmuje więc aż 3 paragrafy:

• Art. 158 par. 1 k.k. dotyczy tak zwanego typu podstawowego przestępstwa – mówi on o braniu udziału w bójce lub pobiciu, w którym to zdarzeniu, naraża się innego człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo wystąpienia skutku w postaci ciężkiego uszczerbku na zdrowiu albo spowodowanie naruszenia czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia innego niż ciężki uszczerbek.
• Art. 158 par. 2 k.k. – sprawca będzie ponosił surowszą karę, za skutek bójki lub pobicia, w postaci ciężkiego uszczerbku na zdrowiu.
• Art. 158 par. 3 k.k. – sprawca będzie ponosił najsurowszą karę przewidzianą w tym artykule, ponieważ skutek bójki lub pobicia polega na doprowadzeniu do śmierci ofiary.

Jak widać kwalifikacja prawno-karna czynu dotyczącego art. 158 k.k. jest uzależniona od tego jakie są skutki pobicia.

Według oficjalnych statystyk ogłoszonych przez Komendę Główną Policji w przeciągu ostatnich 20 lat liczba wszczętych postępowań przygotowawczych o pobicie, zmniejszyła się aż czterokrotnie. Natomiast liczba stwierdzonych przestępstw z art. 158 k.k. względem roku 1999 do 2020 również uległa zmniejszeniu aż o ponad 400%.

Pobicie jest fizycznym atakiem jednej osoby na drugą. Natomiast bójka jest to starcie fizyczne co najmniej trzech osób. Każda z tych osób musi być jednocześnie atakującym i broniącym się. W związku z tym bójka dwóch osób nie będzie stanowiła bójki w rozumieniu art. 158 k.k. Udział w bójce dwóch osób w tym przypadku będzie stanowiło potoczne rozumienie, lecz nie czyn ścigany z tytułu odpowiedzialności z art. 158 k.k.

Zgłoszenie pobicia i bójki – co trzeba zrobić?

Zgłoszenie faktu pobicia i bójki może nastąpić na dwa sposoby. Po pierwsze, jeżeli jesteśmy świadkami przestępstwa z art. 158 k.k. to powinniśmy niezwłocznie zawiadomić o tym fakcie odpowiednie organy, np. policję.

Warto zaznaczyć, że przepisy prawa nie stanowią o czasie jaki mamy na zgłoszenie faktu pobicia lub bójki. Jednakże zgłoszenie pobicia lub bójki powinno nastąpić w sposób niezwłoczny.

Nie ma specjalnej procedury zgłoszenia faktu pobicia na policji. Świadek dzwoni i odpowiednio relacjonuje aktualne zdarzenie. W razie potrzeby świadek może zostać wezwany przez organ (policję albo prokuraturę) celem złożenia zeznań.

Natomiast w sytuacji, gdy zostaliśmy pokrzywdzeni przestępstwem z art. 158 k.k. sytuacja zgłoszenia pobicia lub bójki wygląda inaczej. Jako pokrzywdzeni przestępstwem możemy udać się na komisariat policji celem złożenia zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa. Z takiej czynności przyjmujący zgłoszenie policjant jest zobowiązany sporządzić protokół.

W przypadku, gdy nie możemy udać się na komisariat, można też skorzystać z możliwości wysłania zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa drogą listowną. Organem, do którego kierujemy takie zawiadomienie może być policja lub prokuratura.

Z uwagi, że udział w pobiciu lub bójce, to przestępstwo ścigane z urzędu, policja lub prokuratura będą dalej zobowiązane prowadzić konkretne postępowanie, najpierw na etapie postępowania przygotowawczego, natomiast później na etapie sądowym.

Dodatkowo pokrzywdzony powinien udać się do lekarza, który sporządzi obdukcję celem udokumentowania śladów na ciele. Udanie się do lekarza celem poddania się badaniu, rzecz jasna, jest uzależnione od konkretnej sytuacji.

W sytuacjach ciężkich, gdy pokrzywdzony wymaga hospitalizacji, placówka medyczna będzie zobowiązana sporządzić dokumentację z leczenia szpitalnego. Obdukcja niewątpliwie będzie stanowiła istotny dowód w sprawie o pobicie lub bójkę.

Sprawa o pobicie – jak wygląda?

Sprawa o pobicie niejako zaczyna się od złożenia zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa. Taka sprawa jest wtedy prowadzona w formie postępowania przygotowawczego przez organy ścigania.

Gdy podmiot prowadzący postępowanie przygotowawcze uzna, że zostało popełnione przestępstwo przez konkretną osobę (sprawcę), wtedy kierowany jest do sądu akt oskarżenia.

Warto zaznaczyć, że w przypadku sprawy o pobicie przedawnienie takiego czynu powinno być badane przez organ na etapie postępowania przygotowawczego (przedsądowego) jak i sądowego.

Przedawnienie karalności przestępstwa z art. 158 § 1 k.k. następuje w ciągu lat 5 od chwili jego popełnienia. W przypadku art. 158 § 2 i 3 k.k. jest to 15 lat. W momencie wszczęcia postępowania karnego terminy przedawnienia ulegają wydłużeniu.

Od momentu skierowania aktu oskarżenia do sądu, sprawa o pobicie toczyć się będzie w sądzie. Sąd przeprowadza całe postępowanie dowodowe, które zostaje zakończone wyrokiem.

Zależnie od ustalonego stanu faktycznego, najczęściej zapada wyrok uniewinniający albo skazujący.

Jakie są kary za pobicie?     

Sąd w wyroku skazującym wskazuje rodzaj kary oraz okres jej trwania. Należy zaznaczyć, że są różne kary za pobicie lub bójkę. W związku z czym jaka jest kara za pobicie?

Uzależnione jest to od paragrafu na podstawie, którego zapadło orzeczenie skazujące.

Kara za pobicie może wahać się od miesiąca pozbawienia wolności do nawet 10 lat. Przykładowo, kara za pobicie ze skutkiem śmiertelnym będzie sankcjonowana w zdecydowanie surowszy sposób – w tym przypadku minimalna kara pozbawienia wolności to rok, zaś maksymalna 10 lat.

Bezpośrednio z kwestią udziału w bójce lub pobiciu jest związana problematyka gróźb pobicia.

A co grozi za składanie groźby pobicia? Otóż fakt pobicia zdecydowanie różni się od grożenia pobiciem. Tutaj aktywuje się zupełnie inny przepis kodeksu karnego.

Za grożenie drugiej osobie pobiciem grozi nam kara od grzywny, przez ograniczenie wolności, aż po pozbawienie wolności do lat dwóch.

Wyrok za pobicie – przykłady orzecznictwa polskich sądów

Jaki może być wyrok za pobicie lub udział w bójce? Wyrok za pobicie uzależniony jest nie tylko od skutku który nastąpił, ale też od kwestii osobistych sprawcy, tj. jaki jest jego wiek, czy był poprzednio karany, jaki jest jego stosunek do czynu, czy pojednał się z pokrzywdzonym.

Wszelkie te kwestie sąd bierze pod uwagę ustalając wyrok sądowy za pobicie. Orzecznictwo dot. art. 158 k.k. jest bardzo bogate.

W zależności od kwalifikacji prawno-karnej kary mogą być różne; np. sześć miesięcy pozbawienia wolności; dwa lata pozbawienia wolności; pięć lat i sześć miesięcy pozbawienia wolności.

Kara pozbawienia wolności do roku może być również orzeczona z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Zdarzają się także sytuacje ukarania sprawcy karą grzywny albo ograniczenia wolności.

Wyroki zapadające w sprawach o udział w bójce lub pobiciu są bardzo różnorodne i są uzależnione od konkretnego stanu faktycznego.

Pomoc adwokata przy sprawie o pobicie

Warto pamiętać o tym, iż w sprawie o pobicie pomoc adwokata może okazać się niezbędna. Rolą adwokata w takiej sprawie będzie przeanalizowanie całego stanu faktycznego oraz znalezienie odpowiedniego rozwiązania.

Adwokat specjalizujący się w sprawach z art. 158 k.k. z pewnością będzie mógł ocenić jakie są szanse na powodzenie w danej sprawie.

Wiele osób pyta: „ile kosztuje adwokat w sprawie o pobicie?”. Otóż jest to uzależnione od stanu faktycznego w konkretnej sprawie oraz indywidualnych kwestii zainteresowanego. Czyn z art. 158 k.k. to poważne przestępstwo i zaleca się w przypadku jego popełnienia, niezwłoczne skontaktowanie się z adwokatem.

Jeśli szukasz pomocy prawnej w sprawie o pobicie skontaktuj się z nami.