Prawo cywilne

Zespół naszej kancelarii specjalizuje się w szeroko rozumianym prawie cywilnym – począwszy od zobowiązań, poprzez prawo spadkowe, rodzinne, po prawo rzeczowe.

Prawo cywilne – definicja

Prawo cywilne jest niezwykle rozległą gałęzią prawa. Odpowiadając ogólnie na pytanie czym zajmuje się prawo cywilne należy powiedzieć, że prawo cywilne reguluje stosunki między podmiotami prawa prywatnego.

Podstawowym źródłem prawa cywilnego jest ustawa z dn. 23.04.1964 r. – Kodeks cywilny, która w art. 1 stanowi, że Kodeks cywilny reguluje stosunki cywilnoprawne, tj. stosunki między osobami fizycznymi i osobami prawnymi, sytuację prawną osób i rzeczy jako podmiotów i przedmiotów stosunków cywilnoprawnych oraz treść stosunków prawnych, na którą składają się uprawnienia i obowiązki podmiotów tych stosunków.

Podmioty prawa cywilnego

Podmiotami prawa cywilnego są osoby fizyczne i osoby prawne.

Osobą fizyczną jest każdy człowiek, od chwili narodzin, aż do śmierci. Zgodnie z art. 8 kodeksu cywilnego, od chwili urodzenia każdy człowiek ma zdolność prawną, tj. możność bycia podmiotem praw i obowiązków cywilnoprawnych.

Zdolność prawną należy odróżnić od zdolności do czynności prawnych, czyli możliwości samodzielnego dokonywania we własnym imieniu czynności prawnych. Pełną zdolność do czynności prawnych nabywa się z chwilą uzyskania pełnoletności. Zdolności do czynności prawnych nie mają osoby, które nie ukończyły lat trzynastu, oraz osoby ubezwłasnowolnione całkowicie.

Na mocy art. 33 kodeksu cywilnego, osobami prawnymi są Skarb Państwa i jednostki organizacyjne, którym przepisy szczególne przyznają osobowość prawną (np. przedsiębiorstwa państwowe, jednostki samorządu terytorialnego, spółki handlowe, związki zawodowe, partie polityczne itp.). Zdolność prawna osób prawnych powstaje z chwilą powstania osoby prawnej. Osoba prawna powstaje na mocy aktu założycielskiego, statutu, umowy itp. Dla zyskania przymiotu osoby prawnej zazwyczaj jest konieczna rejestracja w odpowiednim rejestrze. Od tej chwili osoba prawna uzyskuje zdolność co czynności prawnych.

W obrocie cywilnoprawnym funkcjonują również jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi (np. spółki osobowe, wspólnoty mieszkaniowe), którym ustawa przyznaje zdolność prawną – do tego typu jednostek stosuje się odpowiednio przepisy o osobach prawnych.

Zasady prawa cywilnego

1. Zasada ochrony osoby ludzkiej, przejawiająca się m.in. poprzez przyznanie każdemu człowiekowi zdolności prawnej o jednakowym zakresie, zapewnieniu każdemu gwarancji korzystania ze swoich dóbr osobistych, zapewnienie równości wobec prawa;
2. Zasada praw podmiotowych;
3. Zasada autonomii woli stron – każdy może kształtować swoje stosunki prawne, lecz w granicach prawa; podstawą realizacji tej zasady jest przyznanie podmiotom prawa cywilnego zdolności do czynności prawnych;
4. Zasada ochrony dobrej wiary – służąca zapewnieniu pewności obrotu prawnego;
5. Zasada łagodzenia rygoryzmu prawa przez klauzule generalne – przejawiająca się w używaniu w przepisach sformułowań niedookoreślonych, o szerokiej możliwości interpretacji, co zapewnia elastyczność stosowania przepisów;
6. Zasada jednakowej ochrony każdej własności – czyli postulat ochrony własności, zasada dziedziczenia majątku, prawo do uzyskania odszkodowania w razie wywłaszczenia;
7. Zasada ochrony praw cywilnych przez niezawisłe sądy;
8. Zasada cywilnej odpowiedzialności za długi;
9. Zasada odpowiedzialności za szkodę.

Systematyka prawa cywilnego – podział prawa cywilnego

W kodeksie cywilnym ujęte zostały następujące działy prawa:

• Część ogólna – czyli ogólne zasady prawa cywilnego;
• Prawo rzeczowe – regulujące kwestie związane z korzystaniem z dóbr majątkowych (rzeczy);
• Prawo zobowiązań – odnoszące się do stosunków prawnych (wierzytelności), przepisy dotyczące konkretnych umów;
• Prawo spadkowe – regulujące zasady dziedziczenia;
• Prawo rodzinne i opiekuńcze – skodyfikowane w osobnej ustawie – kodeksie rodzinnym i opiekuńczym; odnosi się do stosunków prawnych wynikających z małżeństwa, pokrewieństwa, powinowactwa i przysposobienia itp.

Na naszej stronie internetowej znajdziecie Państwo szczegółowe informacje odnoszące się do następujących dziedzin prawa cywilnego:

• Prawo rodzinne i rozwody – wyjaśniamy w jaki sposób skonstruować pozew o rozwód, różnicę między rozwodem a separacją, różnicę między rozwodem bez orzekania o winie a z orzekaniem o winie, kwestie związane z podziałem majątku, alimentami itp.
• Prawo spadkowe – w tym dziale znajdziecie Państwo wiadomości na temat stwierdzenia nabycia spadku, odrzucenia spadku, zrzeczenia się dziedziczenia, zachowku i innych istotnych zagadnień;
• Odszkodowania – tłumaczymy w jakich przypadkach należne jest odszkodowanie oraz jak je uzyskać, kto jest uprawniony do dochodzenia odszkodowania i z jakiego tytułu, a także wskazujemy podstawy starania się o zadośćuczynienie;